صفر تا صد رشته ورزشی والیبال
- ۱۷ آبان ۱۴۰۰
- 1,929 بازدید
اگه میخوای صفر تا صد رشته ورزشی والیبال رو که از توپش بگیر تا انواع اسپک و قوانین داوری رو یاد بگیری با ما همراه باش
در مقاله قبل با تاریخچه پیدایش رشته والیبال و نحوه ورود آن به قاره های مختلف آشنا شدید . حال به خود رشته خواهیم پرداخت و خواهیم آموخت که در رشته والیبال زمین ، توپ و بازیکن ها به چه نحوی است
همانطور که در مقاله قبلی خواندیم ، والیبال در دنیا ابتدا بدون هیچ قوانین و قاعده خاصی بازی میشد و تعداد نفرات داخل زمین نیز در هر یک از کشور ها متفاوت بود ولی بعد از مدتی همه به فکر این در آمدند که یک سری قوانین مشترک و واحد تعیین کنند تا همه جوامع از این قوانین پیروی کنند ، این قوانین ابعاد زمین ، توپ ، نفرات و ارتفاع تور را تعیین میکرد و بازی را از حالت استاندارد خود خارج نمی ساخت.
در این مقاله قصد داریم به قوانین بازی در رشته والیبال بپردازیم با ما همراه باشید.
ابعاد زمین والیبال
قوانین تعیین شده توسط فدراسیون والیبال برای این رشته بیانگر این است که زمین رشته باید یک زمین مستطیل باشد به نحوی که طول آن 18 متر یا 60فوت و عرض آن 9 متر و یا 30فوت باشد. از وسط این زمین مستطیلی شکل یک خط داریم که زمین را به دو قسمت مساوی که طول آن 9 متر است تقسیم میکند و بازیکنان در دو طرف این خط قرار میگیرند. تور والیبال بصورت عمود و بر خط درست در وسط زمین و روی خط وسط قرار دارد. ارتفاع تور والیبال برای آقایان 243 سانتی متر یا به نوعی 2،43 متر یا 8 فوت و برای بانوان 224 سانتی متر یا 2،24 متر و یا 7فوت و 4 اینچ است .اگر از خط وسط زمین 3 متر به سمت انتهای زمین بریم یک خط را میبینیم که به آن خط حمله و یا خط پایان گفته میشود. در استاندارد های تعیین شده توسط فدراسیون دیده میشود که زمین والیبال باید حداقل 1،75 متر حریم داشته باشد یعنی حداقل 1،75 متر فضای خالی در قسمت های بیرون میدان والیبال داشته باشیم در ضمن این حریم را برای بالای سر بازیکنان نیز داریم به نحوی که سقف زمین بازی و یا سالن های والیبال باید حداقل از کف زمین تا سقف دارای 7متر و یا 23 فوت فضای باز و عاری از هر گونه موانع باشد تا توپ در هنگام رفتن به سمت بالا به آن موانع برخورد نکند. در ضمن خط های سفیدی که برای چهارچوب میدان کشیده میشوند نیز باید 5 سانتی متر یا 2 اینچ قطر داشته باشند.
قوانین بازی
وقتی میخواهید سرویس بزنید باید متوجه این نکته باشید که نباید پای شما روی خط قرار بگیرد
در هنگام بازی باید مراقب باشید که دستتان به تور وسط زمین نخورد ، این نیز یک خطا است
در دو طرف تور آنتن هایی را روی خط زمین داریم که اگر توپ شما به آن ها برخورد کند خطای آنتن است
وقتی توپ به زمین شما آمد باید با 3 ضربه آنرا به زمین حریف برگردانید و اگر از 3 ضربه بیشتر باشد خطاست ، توجه داشته باشید که دفاع کردن روی تور جزو ضربات در زمین شما حساب نمیشود.
در هنگام بازی اگر پای شما به طور کامل در زمین حریف باشد خطاست.
روش چرخش در زمین والیبال
بعد از گرفتن یک امتیاز ، بازیکنان تیم در جهت عقربه های ساعت میچرخند این تاکتیک باعث میشود بازیکنان در تمام مناطق بازی کنند و همیشه در پست دفاع و یا حمله نباشند.
وظایف افراد تیم
لیبرو : 1- دریافت سرویس 2- توپ گیری 3- ارسال پاس برگشتی (نکته : لیبرو حق پاس با پنجه در منطقه یک سوم ندارد فقط در این منطقه با ساعد حق پاس دارد. )
پاسور: 1- ارسال مناسب پاس از نظر تکنیکی و تاکتیکی 2- دفاع روی تور 3- سرویس 4-توپ گیری 5 – انداختن جای خالی در مواقع که جزو سه نفر جلوی زمین است.
پشت خط زن : 1- اسپک 2- دفاع روی تور 3- سرویس 4- توپ گیری
دریافت کننده بیرونی (قدرتی زن) : 1- دریافت سرویس 2- اسپک 3- دفاع روی تور 4- سرویس 5- توپ گیری 6- حمله
سرعتی زن (مدافع وسط) : 1-اسپک سرعتی 2- دفاع 3- سرویس 4- فریب دادن دفاع حریف
توپ والیبال
در استاندارد هایی که فدراسیون والیبال تعیین کرده توپ والیبال باید به شکل کروی و گرد و از جنس چرم انعطاف پذیر یا چرم مصنوعی و یا پلاستیک نرم و انعطاف پذیر باشد. در رنگ توپ حساسیتی نداریم یعنی رنگ توپ میتواند هم یک رنگ و یکنواخت و یا ترکیبی از رنگ ها باشد. در سال 1998 در ژاپن توپی با سه رنگ آبی ، زرد و سفید معرفی شد و جایگزین توپ سفید یکنواخت قدیمی شد. طبق استاندارد های فدراسیون مقرر شد که پیرامون توپ والیبال باید 65 تا 67 سانتی متر باشد . وزن توپ حداقل 260 و حداکثر 280 گرم باشد. در مورد فشار هوای توپ نیز مقرر گردید که فشار هوای داخل توپ باید حداقل 0.3 کیلوگرم بر سانتی متر مربع و حداکثر 0.325 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد.
داوری :
در داخل زمین والیبال ما 4 یا 6 عدد داور داریم که 2 عدد از آنها داوران اصلی و بقیه داوران فرعی نامیده میشوند. اولین داور اصلی درانتهای خط وسط زمین و بالای تور میباشد ، دومین داور اصلی در روبری داور اصلی اول و بصورت ایستاده قرار میگیرد و حتی در مواقعی نیز اجازه سوت زدن دارد. بقیه داور ها که به داوران خط هم معروف هستند که دور تا دور زمین می ایستند و با پرچم خود داور اول را در امر داوری یاری می دهند. 2 عدد داور پشت میز داریم که در خارج از زمین والیبال قرار دارند که یکی از آنها داور منشی و دومی دستیار اوست . وظیفه داوران پشت میز ثبت امتیازات ، تعویض ها و اخطار هاست . یکنفر هم بعنوان سرداور جهت نظارت بر کار داوران نیز باید در تمامی مسابقات حضور داشته باشد.
خطا های والیبال :
- در سرویس زدن باید توجه کنید که پایتان روی خط قرار نگیرد چون خطاست
در هنگام زدن اسپک ، دفاع و یا پاس دادن باید توجه کنید که پای شما به طور
کامل از وسط زمین عبور نکند چون خطاست.
- چنانچه دست مدافع یا حریف یا اسپک زن ، به نوار سفید بالای تور که 7 سانتی متر است بخورد خطاست و اگر دست یا بدن به هر یک از قسمت های تور برخورد کند خطا خواهد بود . در حالت کلی برخورد بازیکن به هر نحوی با تور والیبال در هنگام بازی خطاست.
- اگر هنگام پاس دادن، دریافت توپ، اسپک زدن یا ردن کردن توپ به سمت زمین مخالف، توپ از یک دست یا هر دو دست با مکث رها شود، خطا است (حمل توپ تلقی میشود). همچنین اگر منطقه توپ شناور به هنگام اسپک با مکث و کنترل تعویض شود خطا است (حمل توپ تلقی میشود).
- آنتن موجود در طرفین بالای تور، محدوده تور را مشخص میکند و اگر توپ به آنتن بالای تور یا خط فرضی ادامه آنتن برخورد کند خطا میباشد و توپ برای سرویس زدن به تیم مقابل داده میشود.
- توپ سرویس، دفاع روی تور ندارد، مگر اینکه توپ سرویس در نقطهای پایینتر از نوار سفید رنگ بالای تور که هفت سانتیمتر است، دریافت شود.
- اگر توپ از روی تور رد شده باشد رد محسوب میشود و برخورد دست به توپ خطا است. (به عنوان مثال توپ از لبه تور جدا شده در زمین تیم الف باشد و بازیکن تیم ب به توپ ضربه بزند یا آن را لمس کند).
- زننده سرویس پس از سوت داور ۸ ثانیه فرصت دارد سرویس بزند. در غیر این صورت و اتلاف وقت، خطای ۸ ثانیه محسوب میشود.
- اگر یک بازیکن، دوبارِ پی در پی به توپ ضربه بزند خطای دو ضرب محسوب میشود.
- اگر تیمی بیش از سه بار به توپ ضربه بزند، خطای چهار ضرب محسوب میشود.
- اگر بدون جدا شدن توپ از دست، سرویس زده شود، خطا محسوب میشود. به این معنی که ابتدا باید توپ از دست جدا شود و سپس به آن ضربه زده شود.
- بستن مسیر دید تیم دریافتکننده سرویس، از سوی بازیکنان تیم زننده سرویس، غیرقانونی است و خطا محسوب میشود. (بازیکنان تنها مجاز به بالا آوردن دستها تا حدود قد خود هستند)
انواع سرویس
سرویس (Serve): حرکتی برای شروع بازی که بازیکن با ضربه زدن به توپ از پشت خط انتهایی زمین توپ را به زمین حریف میفرستد.
سرویس امتیاز (Ace): سرویس که مستقیماً بدون بازگشت توپ به زمین خودی منجر به کسب امتیاز شود حتی اگر یک میلی متر در زمین باشد امتیاز حساب میشود
سرویس یکضرب (Silver-Bullet Ace): سرویسی که با خوابیدن مستقیم در زمین حریف و بدون تماس بازیکنان حریف به امتیاز تبدیل شود.
سرویس ساده روبه تور (Underhand Serve): سرویس سادهای که بازیکن با یک دست و به حالت ایستاده به زیر توپ ضربه میزند و معمولاً در والیبال حرفهای کاربرد ندارد.
سرویس هوایی (Sky ball): سرویسی که در آن توپ ارتفاع زیادی دارد تا حریف را گمراه کند.
سرویس چرخشی (Topspin Serve): نوعی سرویس که در آن بازیکن با چرخاندن مچ دست به توپ چرخشی در جهت جلو میدهد تا توپ زودتر به زمین بخورد و مسیر مستقیمی طی کند. سرویس چرخشی غیر پرشی در والیبال حرفهای کاربرد ندارد.
سرویس موجی (Float Serve): نوعی سرویس که در آن توپ بدون چرخش حرکت میکند تا مسیر حرکتش غیرقابل پیشبینی باشد.
سرویس پرشی (Jump Serve): نوعی سرویس که بازیکن به هوا میپرد و مانند یک مهاجم (اسپکر) به توپ ضربه میزند.
سرویس پرشی موجی (Jump Float Serve): نوعی سرویس موجی که بازیکن در هنگام ضربه زدن به بالا میپرد.
سرویس زنوشوهری (Husband & Wife Serve): وقتی سرویس بین دو دریافتکننده تیم مقابل فرود بیاید و هر یک به امید دیگری آن را رها کند.
سرویس آبنباتی (بالونی)(Lollipop Serve): سرویس ساده قوسدار که این سرویس هم در والیبال حرفهای کاربرد زیادی ندارد.
سرویس پاولوفی (Pavlovian Serve): سرویسی که بلافاصله پس از سوت داور بدون هیچ تأملی زده شود.
سرویس ملخی (Grasshopper Serve): سرویسی که به نظر میرسد به تور خواهد خورد اما به شکل عجیبی عبور کند.
پردهپوشی (استتار)(Screening): مسدود کردن دید بازیکنان حریف در زمان سرویس زدن بازیکن خودی که خطا محسوب نمیشود.
تعویض سرویس (Side-out): وقتی که تیمی که دریافتکننده سرویس است امتیازی کسب کند و حق سرویس زدن را به دست بیاورد.
دیگر
فشار داخل توپ، ۰٫۳ تا ۰٫۳۲۵ (کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) است.
هر تیم شامل ۱۲ بازیکن میشود؛ که ۶ نفر آنها در زمین قرار میگیرند.
سه بازیکن در خط جلو و سه بازیکن در خط عقب قرار میگیرند.
زمانی که سرویس زده میشود، سه بازیکن خط جلو باید در جلوی بازیکنان خط عقب قرار گیرند.
بازیکن از قطاع دایره سمت راست خط عقب با یک دست سرویس میزند.
زمانی که توپ در زمین وارد میشود، بازیکنان میتوانند برای پرتاب توپ به هر نقطهای حرکت کنند، حتی اجازه دارند که برای جلوگیری از تماس توپ با زمین، به خارج از زمین بروند.
دو تیم ۶ نفری با یکدیگر روبرو میشوند. داور در بالای تور قرار گرفته و ناظر بر اجرای مسابقه بوده و سوتی در دست دارد. سرداور نیز مقابل او قرار میگیرد. بازیکنان در وضعیت آمادهباش بوده و دستها، انگشتان، بازوها و پاها در حالات مطلوب قرار میگیرند. بازیکنان در مرکز زمین میایستند و در این محل بیشتر حملهها شکل میگیرد، بهطوریکه یکی از آنها در نزدیک تور ایستاده و بقیه بازیکنان فرم w را تشکیل میدهند.
معمولاً ضربهٔ اول متعلق به پاسور نمیباشد و هنگام دریافت، بازیکنان باید توپ زده شده توسط تیم مقابل را به دست پاسور رسانده تا او توپ را به دیگر بازیکنان پاس دهد و آنها توپ را به زمین مقابل بفرستند.
بعد از هر رالی که مالکیت توپ عوض شود تیمی که سرویسکننده میشود قبل از سرویس باید بازیکنانش تغییر جا بدهند به این تغییر جا چرخش میگویند.
سرویس
- سرویس زدن عملی است که به منظور وارد کردن توپ در بازی به کار میرود.
- در هنگام سرویس زدن باید به نکات زیر توجه کرد:
- هنگام ضربه زدن به توپ (سرویس) حتماً باید توپ را به اندازه کافی و به دور از هر دودست پرتاب کرد و با یک دست به توپ ضربه زده شود.
- هنگام سرویس زدن نباید پاها را روی خط یا درون زمین خودی قرار داد و باید از خط فاصله داشته باشد.
- توپ حتماً باید از تور عبور کرده و درون زمین حریف پرتاب شود (قبلاً اگر هنگام سرویس زدن توپ به تور برخورد میکرد خطا محسوب میشد ولی در حال حاضر خطایی محسوب نمیشود).
کنفدراسیون ها و فدراسیون های رشته ورزشی والیبال در سرتاسر جهان
فدراسیون بین المللی رشته والیبال (FIVB) ، فدارسیون رشته های والیبال سالنی ، والیبال ساحلی و والیبال چمنی است که در سال 1947 میلادی در کشور فرانسه و در شهر پاریس (همانطور که در مقاله تاریخچه والیبال خواندیم ) تشکیل شد. در حال حاضر حدود 220 کشور عضو این فدراسیون بین المللی هستند . قابل ذکر است که مقر فدارسیون کنونی در شهر لوزان در کشور سوئیس است . فدارسیون بین المللی والیبال به 5 کنفدراسیون قاره ای ریاست میکند :
- کنفدراسیون والیبال آسیا (AVC) در آسیا و اقیانوسیه
- کنفدراسیون والیبال آمریکای جنوبی (CSV) در آمریکای جنوبی
- کنفدراسیون والیبال اروپا (CEV) در اروپا
- کنفدراسیون والیبال آفریقا (CAVB) در آفریقا
- کنفدراسیون والیبال آمریکای شمالی و مرکزی و کارائیب (NORCECA)